วันที่ 7 กันยายน 2568 บรรยากาศที่ตลาดสดยะลาเป็นไปอย่างคึกคัก ประชาชนชาวไทยพุทธทยอยออกมาเลือกซื้อ “ขนมเดือนสิบ” อย่างต่อเนื่อง เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับ “บุญแรก” ในประเพณีสารทเดือนสิบ หรือ “วันรับตา-ยาย” ซึ่งปีนี้ตรงกับวันจันทร์ที่ 8 กันยายน 2568
สารทเดือนสิบถือเป็นหนึ่งในประเพณีสำคัญของชาวไทยพุทธในภาคใต้ ที่สืบทอดกันมายาวนาน เพื่ออุทิศส่วนกุศลให้กับบรรพบุรุษผู้ล่วงลับ โดยเฉพาะในวันแรม 1 ค่ำ เดือน 10 ซึ่งเรียกว่า “วันรับตายาย” ตามความเชื่อว่า วิญญาณของญาติที่ล่วงลับ โดยเฉพาะเปรต หรือผู้ที่ตกนรก จะได้รับอนุญาตให้มาพบกับญาติในโลกมนุษย์ได้ในวันนี้
ผู้คนต่างพากันซื้อขนมที่ใช้ในพิธี เช่น ขนมพอง ขนมลา ขนมกง ขนมดีซำ (หรือขนมเจาะหู) ขนมบ้า รวมทั้ง ขนมต้ม ขนมเทียน เพื่อนำไปทำบุญที่วัดใกล้บ้าน ราคายังคงใกล้เคียงกับปีก่อน เช่น ขนมลา ครึ่งกิโลกรัม ราคา 70 บาท ขนมเทียน ถุงเล็ก 50 บาท ขนมต้มลูกละ 3 บาท และขนมเจาะหู ลูกละ 1 บาท ขนมอื่น ๆ อย่างขนมกง ขนมบ้า ก็มีการจัดขายเป็นถุง ราคาเริ่มต้นที่ 20–50 บาท เพื่อให้ประชาชนเลือกซื้อได้สะดวก
โดยประเพณีนี้ไม่ได้มีแค่วันเดียว แต่จะแบ่งเป็น 2 ช่วง คือ “บุญแรก” หรือ “วันรับตา-ยาย” ซึ่งตรงกับวันแรม 1 ค่ำ เดือน 10 (ปีนี้ตรงกับ 8 กันยายน 2568) และ “บุญหลัง” หรือ “วันส่งตา-ยาย” ตรงกับวันแรม 15 ค่ำ เดือน 10 (ปีนี้ตรงกับ 22 กันยายน 2568) ซึ่งเป็นวันที่ประชาชนนิยมไปทำบุญมากที่สุด
การร่วมกันสืบสานประเพณีสารทเดือนสิบ นอกจากจะแสดงถึงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษแล้ว ยังเป็นการสร้างความอบอุ่นในครอบครัว และสร้างความสามัคคีในชุมชนอีกด้วย