คณะเทคโนโลยีการเกษตร มรภ.สงขลา ลงพื้นที่ ต.ทุ่งลาน อ.คลองหอยโข่ง จัดกิจกรรมเสริมสร้างและพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่น “ออมสินยุวพัฒน์รักษ์ถิ่น” ประจำปี 2568 ปิ๊งไอเดียนำผลผลิตกาแฟที่มีมากในชุมชน พัฒนาเป็นไวน์กาแฟไร้แอลกอฮอล์ จากต้นสู่แก้ว จากแก้วสู่ขวด ผ่านกระบวนการหมักพิเศษผสมผสานน้ำผึ้งชันโรงและน้ำผึ้งโพรงในท้องถิ่น เพิ่มมูลค่ากาแฟตกเกรด
ทีมคณาจารย์คณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา (มรภ.สงขลา) ประกอบด้วย ผศ.นพรัตน์ วงศ์หิรัญเดชา อ.ดร.กมลทิพย์ นิคมรัตน์ ผศ.ปริยากร บุญส่ง ผศ.ดร.ศุภัครชา อภิรติกร อ.สันติ หมัดหมัน และ อ.ดร.ชาติรส จิตรักษ์ธรรม ลงพื้นที่ ต.ทุ่งลาน อ.คลองหอยโข่ง จ.สงขลา เมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม 2568 จัดกิจกรรมเสริมสร้างและพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่น “ออมสินยุวพัฒน์รักษ์ถิ่น” ประจำปี 2568 วิสาหกิจชุมชนกาแฟเขาวังชิง ผลิตภัณฑ์ “ไวน์กาแฟไร้แอลกอฮอล์” จากต้นสู่แก้ว จากแก้วสู่ขวด เขาวังชิงตัวจริงเรื่องกาแฟ
สำหรับผลิตภัณฑ์ไวน์กาแฟไร้แอลกอฮอล์ เป็นนวัตกรรมที่เกิดจากการผสมผสานภูมิปัญญาท้องถิ่นกับเทคโนโลยีสมัยใหม่ โดยนักศึกษา มรภ.สงขลา ได้นำโจทย์ของชุมชน อ.คลองหอยโข่ง จ.สงขลา มาพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ที่สร้างมูลค่าเพิ่มให้กับวัตถุดิบท้องถิ่น ซึ่งเป็นการทำงานร่วมกันระหว่างนักศึกษาสาขาวิชานวัตกรรมอาหารและการจัดการธุรกิจ คณาจารย์ และ วิสาหกิจชุมชนกาแฟเขาวังชิง ภายใต้โครงการออมสินยุวพัฒน์รักษ์ถิ่น แสดงให้เห็นถึงพลังของการศึกษาที่เชื่อมโยงกับชุมชน และเป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนกาแฟไทย
ในส่วนของกระบวนการพัฒนาไวน์กาแฟไร้แอลกอฮอล์ เริ่มจากการเพิ่มมูลค่ากาแฟตกเกรด โดยนำกาแฟตกเกรดมาผ่านกระบวนการหมักพิเศษ ใช้เทคนิคการหมักแบบคอนโทรลที่อุณหภูมิและความชื้นที่เหมาะสม ระยะเวลาการหมักที่ช่วยเพิ่มกลิ่นรสและคุณค่าทางโภชนาการ ใช้กระบวนการกลั่นแบบช้าเพื่อกลั่นให้ได้ไวน์กาแฟไร้แอลกอฮอล์ จากนั้นนำมาผสมผสานกับน้ำผึ้งท้องถิ่น โดยใช้น้ำผึ้งชันโรงและน้ำผึ้งโพรงจากเกษตรกรในชุมชน ศึกษาอัตราส่วนที่เหมาะสมเพื่อให้ได้รสชาติที่กลมกล่อม รักษาคุณค่าทางโภชนาการและสารต้านอนุมูลอิสระจากน้ำผึ้งธรรมชาติ
จนเกิดเป็นไวน์กาแฟไร้แอลกอฮอล์ที่มีคุณสมบัติโดดเด่น รสชาติเข้มข้นจากกาแฟ ผสมความหวานหอมจากน้ำผึ้งธรรมชาติ ไม่มีแอลกอฮอล์ เหมาะสำหรับทุกเพศทุกวัย บรรจุภัณฑ์สวยงาม เหมาะสำหรับเป็นของฝาก โดยมีกลุ่มเป้าหมายเป็นนักดื่มที่ต้องการสังสรรค์โดยไม่ดื่มแอลกอฮอล์ และนักท่องเที่ยวที่มองหาของฝากเฉพาะถิ่น ตลอดจนผู้บริโภคที่ใส่ใจสุขภาพ ร้านอาหารและโรงแรมที่ต้องการเมนูเครื่องดื่มพิเศษ ซึ่งเป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มให้ชุมชนได้เป็นอย่างดี
ที่สำคัญ ผลิตภัณฑ์ไวน์กาแฟไร้แอลกอฮอล์ จาก อ.คลองหอยโข่ง จ.สงขลา เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนของการทำงานเพื่อชุมชนที่สร้างผลกระทบเชิงบวกในหลายมิติ โดยการนำโจทย์ของชุมชนมาพัฒนาเป็นนวัตกรรมที่สร้างมูลค่าเพิ่ม ไม่เพียงแต่ช่วยแก้ปัญหาเศรษฐกิจของเกษตรกร แต่ยังสร้างผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพสำหรับผู้บริโภค และเป็นแบบอย่างของการพัฒนาที่ยั่งยืนที่สอดคล้องกับเป้าหมาย SDG 1 การขจัดความยากจน สร้างรายได้ที่มั่นคงให้กับเกษตรกรผ่านการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ ลดความเสี่ยงทางเศรษฐกิจจากการพึ่งพาการขายวัตถุดิบเพียงอย่างเดียว SDG 2 การขจัดความหิวโหย เพิ่มรายได้ของเกษตรกรให้สามารถเข้าถึงอาหารที่มีคุณภาพ ส่งเสริมระบบเกษตรกรรมที่ยั่งยืนและมีประสิทธิภาพ SDG 3 สุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี ผลิตภัณฑ์ไร้แอลกอฮอล์ที่ส่งเสริมสุขภาพ อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระจากกาแฟและน้ำผึ้งธรรมชาติ
SDG 4 การศึกษาที่มีคุณภาพ ถ่ายทอดความรู้เทคโนโลยีการผลิตให้กับชุมชน สร้างโอกาสการเรียนรู้ร่วมกันระหว่างมหาวิทยาลัยและชุมชน SDG 8 การจ้างงานที่มีคุณค่าและการเติบโตทางเศรษฐกิจ สร้างงานใหม่ในชุมชนตลอดห่วงโซ่การผลิต ส่งเสริมการประกอบการและนวัตกรรมในชุมชน SDG 9 อุตสาหกรรม นวัตกรรม และโครงสร้างพื้นฐาน พัฒนานวัตกรรมการผลิตที่เหมาะสมกับชุมชน ผสมผสานเทคโนโลยีสมัยใหม่กับภูมิปัญญาท้องถิ่น SDG 11 เมืองและชุมชนที่ยั่งยืน เสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนท้องถิ่น สร้างระบบเศรษฐกิจหมุนเวียนในชุมชน SDG 12 การบริโภคและการผลิตที่รับผิดชอบ ใช้ประโยชน์จากวัตถุดิบที่เคยถือว่าเป็นของเสีย ส่งเสริมการบริโภคที่ยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม SDG 17 ความร่วมมือเพื่อการบรรลุเป้าหมาย สร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัย ชุมชน และภาครัฐ แบ่งปันความรู้และประสบการณ์เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
ข้อมูลและรูป โดย คณะเทคโนโลยีการเกษตร มรภ.สงขลา